Techniki gitarowe - część pierwsza

Istnieje wiele technik gry, które wzbogacają akompaniament gitary. Stosowane powszechnie w riffach czy solówkach, podnoszą wydatnie wrażenie artystyczne słuchanej muzyki.

W pierwszej części artykułu omówimy cztery wybrane techniki gry: hammer on, pull-off, tryl i tapping. Opisane techniki poparte zostaną jak zwykle konkretnymi przykładami, zilustrowanymi plikami MP3.

Kilka praktycznych rad na początek:

• wszystkie ćwiczenia wykonuj dokładnie wg zapisu tabulatury
• kontroluj wzrokiem swoje ręce podczas wykonywanej techniki
• graj wolno a dokładnie, uważnie słuchaj swoich dźwięków
• nie przyspieszaj kosztem dokładności wykonania
• wszelkie ćwiczenia próbuj grać przeniesione na inne struny lub inne pozycje na gryfie gitary
• szukaj takich i podobnych zagrywek w nagraniach znanych i lubianych wykonawców i próbuj je kopiować

Hammer on

Technika ta polega na zagraniu wybranego dźwięku przez uderzenie opuszkiem palca lewej ręki w strunę, bez trącania struny prawą ręką. Uderzenie musi być silne. Po nim palec pozostaje na strunie na danym progu, dociskając ją do powierzchni gryfu. Aby wzmocnić siłę palców, możesz wykonywać następujące ćwiczenie.

E1----H2--H3--H4--H5----| kolejno palcami 1 2 3 4

Ćwiczenie to wykonuj niezbyt szybko, starając się jak najmocniej uderzać palcami w strunę przy możliwie minimalnych ruchach całą dłonią. Graj to na wszystkich strunach po kolei. Zmieniaj też pozycję na gryfie.

Technika hammer on znalazła szerokie zastosowanie w grze rockowej na gitarze. A oto przykłady.

The Headless Horseman - Joe Satriani

E1-----------------------------|------------------------------|
H2-----------------------------|------------------------------|
G3-----------------------------|------------------------------|
D4-0H9H10--0H5H7--0H4H5--0H5H7-|-0H9H10--0H5H7--0H4H5--0H5H7--|
A5-0-------0------0------0-----|-0-------0------0------0------|
E6-----------------------------|------------------------------|

E1--------------------------------|------------------------------|
H2--------------------------------|------------------------------|
G3--------------------------------|------------------------------|
D4-0H9H10--0H10H12--0H9H10--0H5H7-|-0H4H5--0H4H5--0H5H7--0H5H7---|
A5-0-------0--------0-------0-----|-0------0------0------0-------|
E6--------------------------------|------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (150 KB)

Lepszy efekt brzmieniowy uzyskasz uderzając piórkiem z dołu, od struny D4.
Dźwięki oddalone o 1 próg graj palcami 1 i 2.
Dźwięki oddalone o 2 progi graj palcami 1 i 3.

Hotel Twoich snów - Kombii (fragment solo Grzegorza Skawińskiego)

E1-------------------------------------------10-H12-H13-----|
H2--------------------------------10-H12-H13----------------|
G3----------------------9-H10-H12---------------------------|
D4------------9-H10-H12-------------------------------------|
A5--8-H10-H12-----------------------------------------------|
E6----------------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (123 KB)

Wszystkie dźwięki piórkowane (bez literki H) zagraj trącając struny z góry. Staraj się jak najmniej unosić piórko. Niech płynnie przechodzi ze struny na strunę.

Pull-off

Technika ta polega na zagraniu dźwięku przez energiczne oderwanie palca lewej ręki ze struny (zszarpnięcie struny w dół). Zagrany w ten sposób dźwięk oznaczamy literką „p„ Może to być dźwięk pustej struny lub dźwięk na dowolnym progu. Technika wymaga silnych palców, które możesz ćwiczyć np. tak:

E1----H5-p0--H4-p0--H3-p0--H2-p0----| kolejno palcami 4 3 2 1

Ćwiczenie to łączące hammer on i pull-off, nie wykonuj za szybko. Zwróć uwagę na siłę ruchu palców przy minimalnych ruchach całej dłoni. Wykonuj to na wszystkich strunach i w różnych pozycjach na gryfie.

Technika ta stosowana jest najczęściej w połączeniu z techniką hammer on. Oto przykłady.

Wojna w mieście - Jan Bo (intro)

E1---------------0--0---0-3-0---0--0---0-3-0---0--0---0--------------|
H2----------3-3-------3-------3------3-------3------3----------------|
G3--0-H2-H4----4----------------------------------------4-p2-p0------|
D4--------------------------------------------------------------H2-2-|
A5-------------------------------------------------------------------|
E6-------------------------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (200 KB)

Kostkuj w obie strony. Przed wykonaniem pull-off postaw na strunie G3 dwa palce (na progu 4 palec 3 lub 4, na progu 2 palec 1).

Nothing else metters - Metallica (intro, fragment)

E1--0-H5-p0--------------------0--------|
H2----------H7-p0--0-H5------0---0------|
G3-------------------------0-------0----|
D4--------------------------------------|
A5--------------------------------------|
E6-----------------------0-----------0--|

Ściągnij przykład w mp3 (210 KB)

W zagrywce tej gramy dwoma palcami. Palec 1 gra dźwięki na progu 5 (obie struny), palec 3 lub 4 gra dźwięk H7.

Canon rock - Jerry C.

E1-----------------------------------------------------|
H2--8--7H8p7---8--7------------------------------------|
G3----------H9-----9-7------------------6b--6----------|
D4--------------------9-7--9--7H9p7-\-5------7---------|
A5--------------------------------------------7-5-4----|
E6--------------------------------------------------5--|

Ściągnij przykład w mp3 (211 KB)

Zauważ, że niektóre dźwięki są tu zagrane z tłumieniem kantem prawej dłoni na mostku, co nadaje temu fragmentowi większą ekspresję.

Tryl

Technika ta łączy w sobie hammer on i pull-off. Polega na szybkim graniu dwóch dźwięków tymi obydwiema technikami. Np. palec 1 trzyma na strunie E1 próg 7. Palec 3 wykonuje hammer on na progu 9, a następnie pull-off znów na próg 7. I tak na zmianę w szybkim tempie. Tryl szczególnie często stosowany jest w solówkach w muzyce heavy-metal.

Zapis tej techniki wyglądać może tak:

   tr.
E1---7-(9)---|    ---7-(H9-p7-H9-p7-H9-p7)---|

Canon rock - Jerry C. (intro)

                                                 tr.
E1-15-14H15p14---15--14-------------------------------------------|
H2------------H17-------17-14H15p14H15p14-------------15--14(15)--|
G3---------------------------------------14--16-14-12-------------|
D4----------------------------------------------------------------|
A5----------------------------------------------------------------|
E6----------------------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (225 KB)

Tapping

Technika bardzo efektowna, chętnie stosowana przez gitarzystów rockowych i metalowych. Polega na tym, iż palec prawej ręki uderza w strunę na wybranych progach, jakby grał techniką hammer on. Dodaje w ten sposób dźwięki podobne do tych, które grają palce lewej ręki. Palec prawej ręki może też po uderzeniu w strunę (hammer on), wykonać zszarpnięcie (pull-off), dając następny dźwięk.

Tappingiem można grać bardzo szybko, kilkanaście dźwięków na sekundę. Można też łatwo zagrać kolejno po sobie dźwięki znacznie od siebie oddalone (duży interwał). W tym należy upatrywać atrakcyjności tej techniki.

Kilka wersji gry tappingiem pokażą przykłady.

Eruption - E. Van Halen

Jedna z najsłynniejszych partii gitarowych świata. Klasyka gry tappingiem.

E1----------------------------------------------------------|
H2----5-H8-T12-p5-H8-T12-(X4)-p5-H8-T13-p5-H8-T13-(X4)------|
G3----------------------------------------------------------|
D4----------------------------------------------------------|
A5----------------------------------------------------------|
E6----------------------------------------------------------|

E1----------------------------------------------------------|
H2----p7-H10-T13-p7-H10-T13-(X4)-p7-H10-T15-p7-H10-T15(X4)--|
G3----------------------------------------------------------|
D4----------------------------------------------------------|
A5----------------------------------------------------------|
E6----------------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (205 KB)

Crazy - Soundriver

E1-----------------------------------------------------------------------|
H2-----------------------------------------------------------------------|
G3----0-H5-H7-T12(X3)-p0-H5-H7-T10(X3)-p0-H3-H5-T10(X3)-p0-H3-H5-T9(X3)--|
D4-----------------------------------------------------------------------|
A5-----------------------------------------------------------------------|
E6-----------------------------------------------------------------------|

E1-----------------------------------------------------------------------|
H2-----------------------------------------------------------------------|
G3----p0-H3-H5-T7(X3)-p0-H2-H3-T7(X3)-p0-H2-H3-T5(X4)--------------------|
D4-----------------------------------------------------------------------|
A5-----------------------------------------------------------------------|
E6-----------------------------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (197 KB)

Fragment ten ukazuje tapping nieco inny, w którym palce lewej ręki grają następujące po sobie dwa dźwięki techniką hammer on.

Running machine - Soundriver

E1------------------------------------------------|
H2----0-H7-T12-p0-H9-T12-p0-H10-T12-p0-H9-(X2)----|
G3------------------------------------------------|
D4------------------------------------------------|
A5------------------------------------------------|
E6------------------------------------------------|

E1------------------------------------------------|
H2----0-H7-T12-p0-H9-T12-p0-H10-T12-p0-H7-/-(12)--|
G3------------------------------------------------|
D4------------------------------------------------|
A5------------------------------------------------|
E6------------------------------------------------|

Ściągnij przykład w mp3 (160 KB)

Po każdym dźwięku granym lewą ręką techniką hammer on następuje dźwięk grany tappingiem (palcem prawej ręki). Palec prawej ręki zszarpujemy ze struny (pull-off), jednocześnie unosząc lewą rekę, wybrzmiewa pusta struna (p0).

Midnight - Joe Satriani

Ta wersja tappingu polega na tym, że dwa palce prawej ręki uderzają jednocześnie w dwie struny: E1 i G3 (w tym fragmencie na obu strunach na tym samym progu). W strunę G3 uderza palec 1, zaś w strunę e1 palec 2. Palce 1 i 4 lewej ręki uderzają jednocześnie w struny E6 i D4, grając techniką hammer on dwudźwięki (oktawy).

E1-------T12---T12-----T12-----T12---T12-----T12----|
H2--------------------------------------------------|
G3-------T12---T12-----T12-----T12---T12-----T12----|
D4--H9------H9------H9----H9------H9------H9----H9--|
A5--------------------------------------------------|
E6--H7------H7------H7----H7------H7------H7----H7--|

E1--T11---T11----T11-----T11---T11-----T11---|
H2-------------------------------------------|
G3--T11---T11----T11-----T11---T11-----T11---|
D4-----H9------H9---H9------H9------H9-------|
A5-------------------------------------------|
E6-----H7------H7---H7------H7------H7-------|


E1-------T12---T12-----T12-----T12---T12-----T12----|
H2--------------------------------------------------|
G3-------T12---T12-----T12-----T12---T12-----T12----|
D4--H9------H9------H9----H9------H9------H9----H9--|
A5--------------------------------------------------|
E6--H7------H7------H7----H7------H7------H7----H7--|

E1--T11---T11----T11-----T11---T11-----------|
H2-------------------------------------------|
G3--T11---T11----T11-----T11---T11-----------|
D4-----H9------H9---H9------H9---------------|
A5-------------------------------------------|
E6-----H7------H7---H7------H7---------------|

Ściągnij przykład w mp3 (189 KB)

Podsumowanie

Różnorodność sposobów gry, jaką daje tapping jest ogromna. Przykładów można by mnożyć bez liku. Artykuł niniejszy zaprezentował kilka wybranych możliwości. Nie wyczerpuje tematu różnych technik grania na gitarze, stąd potrzeba kontynuacji w kolejnej części. Liczę na to, że podane przykłady posłużą Wam do doskonalenia własnych umiejętności, oraz zainspirują do poszukiwań innych możliwości wykorzystania opisanych technik w praktycznej grze na gitarze.

Powodzenia!
Jarek vel rodzina123
11-01-2007r.

Następny artykuł: Techniki gitarowe - część II »