|
Ćwiczenia prawej rękiCześć! Artykuł ten podzieliłem na cztery części:
I. Wydobywanie dźwiękówWydobywanie z gitary dźwięków może odbywać się za pomocą naszych palców prawej dłoni lub za pomocą piórka czyli kostki. Gra palcamiW grze palcami musisz pamiętać o następujących zasadach:
Gra piórkiemUwagi na temat gry piórkiem:
II. Uderzanie strun dłoniąWykonując różne bicia, możemy w różny sposób ułożyć dłoń do gry. Przykład 1W utworze "Oto ja" Kasi Kowalskiej (intro, zwrotka) dłoń należy ułożyć następująco: kciuk oparty na strunie A5, palce 1 i 2 oparte delikatnie na strunach G3 i D4. E1----------------------|-----------------------| H2-------1---------1----|-------1----------1----| G3-----0---0-----0---0--|-----0---0------0---0--| D4----------------------|-----------------------| A5--3---------0---------|-----------------------| E6----------------------|--3----------0---------| Na strunach basowych gramy kciukiem. Na strunie G3 gra palec 1 (wskazujący), na strunie H2 gra palec 2 (środkowy). Przykład 2W biciach, w których uderzamy we wszystkie struny z obu stron naprzemiennie (góra-dół), można ułożyć dłoń na dwa sposoby:
Sposób A. jest korzystny w biciach, w których wymagane jest tłumienie niektórych uderzeń w struny, np. w muzyce reggae. Po uderzeniu w struny z góry palce prostujemy, zaś dłonią nakrywamy struny, powodując zgaszenie ich brzmienia. Np. w utworze "Podzielono świat" zespołu Daab. E1--5-----5------5-----5------5-----5------5-----5------| H2--5-----5------5-----5------5-----5------5-----5------| G3--5-----5------5-----5------5-----5------5-----5------| D4--7-----7------7-----7------7-----7------7-----7------| A5--7-----7------7-----7------7-----7------7-----7------| E6--5-----5------5-----5------5-----5------5-----5------| *--x------------x------------x------------x------------| III. Wybrane techniki gry prawą rękąWybrałem pięć technik gry, którymi można wzbogacić grę, głównie w muzyce rockowej. Pick-SlideTechnika pick-slide polega na przejechaniu brzegiem piórka po strunie lub strunach, najczęściej w dół gryfu. Często używana w muzyce rockowej, zwłaszcza w momentach wejścia w jakiś kulminacyjny moment utworu: refren lub solo. E1------------------------- H2------------------------- G3------------------------- D4------------------------- A5--2----17--\-----9------- E6--0----17---\----9------- \
Ściągnij przykład na Pick-Slide w mp3 (150 KB) Palm MutingTechnika palm muting polega na tłumieniu strun kantem prawej dłoni, położonym delikatnie na strunach na wysokości mostka. Pamiętaj! Nie możesz położyć dłoni na strunach w innym miejscu, bo zmienisz wysokość granych dźwięków. E1------------------------------------------|----- H2------------------------------------------|----- G3------------------------------------------|----- D4--5----5----5----5----5----5----5----5----|--5-- A5--3----3----3----3----3----3----3----3----|--3-- E6------------------------------------------|----- *--x---------x---------x---------x---------|--x-- TappingTechnika tapping polega na wykorzystaniu palca (palców) prawej ręki do zagrania dodatkowych dźwięków. Palec środkowy prawej ręki (najczęściej, wg mnie również najlepiej) uderza energicznie w strunę na określonym progu, wykonując technikę hammer on (wydobycie dźwięku uderzeniem palca w strunę bez trącenia jej). Palec ten, po zagraniu dźwięku można zdjąć ze struny, energicznie ją szarpiąc. Wykonana w ten sposób technika pull-off spowoduje powstanie kolejnego dźwięku. Tapping jest bardzo efektowny. Daje możliwość zagrania kilkunastu dźwięków na sekundę. Chętnie stosowany w solówkach w muzyce rockowej i heavy metalowej. Jednym z największych mistrzów tappingu jest niewątpliwie Eddie Van Halen. E1--5H8T13(X2)-5H8T12(X2)------------------------| H2-----------------------5H8T13(X2)-5H8T10(X2)---| G3-----------------------------------------------| D4-----------------------------------------------| A5-----------------------------------------------| E6-----------------------------------------------| E1-----------------------------------------------| H2-----------------------------------------------| G3-5H7T10(X2)-5H7T9(X2)--------------------------| D4---------------------5H7T10(X2)-5H7T9(X2)------| A5-----------------------------------------------| E6-----------------------------------------------|
Ściągnij przykład na Tapping w mp3 (80 KB) VibratoPrawa ręka może nam posłużyć do wykorzystania vibrato, zwanego popularnie wajchą. Ramię wajchy chwytamy palcami prawej ręki i naciskamy ku gitarze lub ciągniemy do góry. W pierwszym przypadku dźwięki obniżają się, w drugim są coraz wyższe. Jeśli gitara elektryczna ma mostek zawieszony, a nie stały - wajcha działa w obie strony (góra-dół) i ma znaczny zasięg (można zagrać pustą strunę E6 i wajchą tak obniżyć dźwięk, że przestanie być słyszalny). Wykorzystanie wajchy w praktyce może być bardzo różnorodne, a mistrzem w tej dziedzinie jest, moim zdaniem, Steve Vai. Oto przykład, w którym zagrałem flażolet na strunie H2 na progu 7 (dźwięk f#), po czym wajchę uniosłem, aby ją opuszczać skokowo. Efekt ten nazywany bywa "rżeniem konia". Zaznaczam, że jest to jedna z naprawdę wielu możliwości wykorzystania wajchy w grze na elektrycznej gitarze. Najczęściej jednak wykorzystujemy wajchę do lekkiego pobujania dźwiękiem po zagraniu akordu, co wprowadza do wykonywanej muzyki miły klimacik. Flażolety sztuczne i wymuszoneCzęsto stosowanymi technikami prawej ręki są flażolety sztuczne i wymuszone. Flażolety sztuczne gramy w sposób następujący. Lewą ręką trzymaj dźwięk C - na strunie A5 próg 3. Palcem środkowym prawej ręki szybko i energicznie uderz w strunę A5 na 15 progu (dźwięk C na progu 3 + 12 progów). Tylko pamiętaj! W strunę uderzasz, ale jej nie dociskasz do gryfu. Czy słyszysz ? To jest właśnie flażolet sztuczny. Teraz możesz wykonać ćwiczenie. Złap zwykły akord C-dur i uderzaj palcem środkowym prawej ręki w struny wg tabulatury. E1------------------------------------------| H2------------------------------------------| G3----------------12-12---------------------| D4---------14-14---------14-14--------------| A5--15-15-----------------------15-15-------| E6------------------------------------------| Ściągnij przykład na Flażolety sztuczne w mp3 (158 KB) W jednym z utworów Steve Vai trzyma zwykły akord A-dur, zaś wyprostowanym palcem środkowym prawej ręki uderza w trzy struny jednocześnie na progu 14 (struny H2, G3, D4). Słychać ładny flażolet sztuczny złożony z trzech dźwięków. Flażolety wymuszone gramy inaczej. Palec lewej ręki trzyma jakiś dźwięk na wybranej strunie, np.G3. Prawa ręka gra flażolet piórkiem. Obracamy dłoń w nadgarstku nieznacznie w prawo, tak aby powierzchnia piórka była ustawiona do strun pod kątem ok. 45 - 60o. Lewym brzegiem piórka trącamy strunę G3 (koniec piórka ześlizguje się po strunie). Momentalnie lewy brzeg kciuka muska drgającą strunę. Powstaje charakterystyczny pisk, czyli flażolet wymuszony. Możesz go wydobyć w kilku miejscach na strunie. Odnajdziesz te miejsca metodą prób i błędów, szukaj jednak np. nad środkową przystawką lub między nią a przystawką przy gryfie. Piękne flażolety wymuszone są częstym elementem gry wielu gitarzystów, m.in. Joe Satrianiego, Steve Vai`a czy Matthiasa Jabsa (Scorpions). IV. Rozwijanie umiejętności rytmicznych w grzeMożna wykonywać wiele różnych ćwiczeń rytmicznych, bazujących na grze pojedynczymi dźwiękami, akordami czy power chordami. Wybrałem kilka przykładowych ćwiczeń, w których zagramy fragmenty akompaniamentu gitarowego (riff, akordy). Przykład 1Gramy piórkiem power chordy C5 i D5 biciem zwanym "konikiem" E1-----|----------------------------|----------------------------| H2-----|----------------------------|----------------------------| G3-----|----------------------------|----------------------------| D4--5-5|-5--5-5-5--5-5-5--5-5-5--7-7|-7--7-7-7--7-7-7--7-7-7-----| A5--3-3|-3--3-3-3--3-3-3--3-3-3--5-5|-5--5-5-5--5-5-5--5-5-5-----| E6-----|----------------------------|----------------------------| *-----|-x------x------x------x-----|-x------x------x------x-----| Rytm ten jest często stosowany w muzyce rockowej, m.in. przez zespół Iron Maiden, np. w utworze "Run to the hills" (tylko w znacznie szybszym tempie). Przykład 2Gramy power chord C5 biciem, w którym w takcie są dwa uderzenia akcentowane, zagrane pełnym brzmieniem. Pozostałe uderzenia w struny są tłumione. E1-----------------------------------------| H2-----------------------------------------| G3-5----5----5----5----5----5----5----5----| D4-5----5----5----5----5----5----5----5----| A5-3----3----3----3----3----3----3----3----| E6-----------------------------------------| *-x---------x---------x---------x---------| Bicie często spotykane w muzyce rockowej, np. w utworze Joe Satrianiego "Crushing day". Przykład 3Riff typowy dla trash metalu zbudowany w oparciu o akcentowane power chords przedzielone miarowymi, tłumionymi uderzeniami w pustą strunę. Osoby dłużej grające mogą próbować zagrać dźwięki tłumione pustej struny dwukrotnie zagęszczone. E1-------------------------------------------------| H2-------------------------------------------------| G3-------------------------------------------------| D4-------------------------------------------------| A5-2---2-------3--------5--------6--------5--------| E6-0---0--0-0--1--0--0--3--0--0--4--0--0--3-0--0---| *-x-----------x-----------x-----------x-----------| Ściągnij przykład na Trash w mp3 (197 KB) Przykład 4Do ćwiczenia rytmiki naszej gry doskonale nadają się niektóre motywy muzyczne, grane na pojedynczych strunach. Jednym z nich, choć niezbyt łatwym jest słynne intro utworu "Weasted years" zespołu Iron Maiden. Oto jego fragment. E1-12-000000-7-000000-8-00000-5-000000-7-000-3-00-- H2------------------------------------------------- G3------------------------------------------------- D4------------------------------------------------- A5------------------------------------------------- E6--x-----x-----x-----x----x-----x-----x-----x----- Fragment ten, jak i całość zagrywki wymagają dobrego wyczucia rytmu i sprawnego piórkowania w obie strony (góra-dół). Dla mniej wprawnych - próbujcie najpierw zagrać we właściwym rytmie dźwięki: 12, 7, 8, 5, 5, 3, pomijając zera. PodsumowanieMyślę, że artykuł ten uzmysławia wszystkim adeptom gry na gitarze, jak ważną rolę odgrywa prawa ręka. To ona, palcami czy piórkiem, nadaje muzyce rytmikę. To ona daje bogactwo artykulacji dźwięku. Pozwala uzyskać ciekawe efekty urozmaicające akompaniament. Dobre opanowanie techniki prawej ręki jest bardzo trudne i wymaga lat systematycznej, mozolnej pracy. Zapraszam więc do ćwiczeń. |